Mgbe ikpeazụ e tinyere ya ozi ọhụrụ 15 Jenụwarị 2023

Echichi bụ ihe a na-eme iji kwanyere ụfọdụ ụmụnwoke nakwa ụmụnwaanyị ugwu pụrụiche n'obodo maka ọrụ ọma ha na-arụ.

Igbo tụrụ ilu sị na 'ezi aha karịrị ego', 'onye a na-akpọ nwere nke ọ na-eme'.

Nke a pụtara na onye e chiri echichi n'obodo nwere ihe ọma o mere, nke mere e jiri nye ya ezi aha echichi.

N'ala Igbo, e nwere echichi ndị a na-echi ụmụnwoke gụnyere nze, ọzọ, ichie, Igwe dgz.

Mana akụkọ a ga-eleba anya n'echichi a na-echi ụmụnwaanyị igosi uru ha bara nakwa ọrụ ha na-arụ.

Echichi ndị a dị iche iche dịka obodo si dị iche iche n'ala Igbo mana ha niile na-egosi nkwanye ugwu nye ndị e chiri ha.

Nkọwa echichi ụmụnwaanyị

Nze Ifeanyichukwu Obindi Ikechukwuma bụ onye omenala Igbo doro anya ma bụrụkwa otu n'ime ndị Ogbaru Nnewi kọwara ihe banyere echichi ndị a.

Ọ sị na etu e si echi ụmụnwoke echichi dịka nze na ọzọ, ka e si echi nwaanyị echichi dị iche iche dịka Ekwe (Nnewi) mana omenala na-eso ya anaghị ejucha eju ka nke nwoke.

"Echichi a na-echi ụmụnwaanyị bụ iji kwanyere ha ugwu n'ihe ha meere ndị obodo"

"O nwere ndị a na-echi 'Adaugo', 'Adaukwu' nke obodo ha maka iwetere obodo otu ihe maọbụ nke ọzọ".

Nze Ifeanyi sị na a naghị echi ụmụnwaanyị echichi dịka Nze maọbụ ọzọ n'ala Igbo kama nkwanye ugwu ka a na-akwanyere ha.

"A na-echi ụmụnwaanyị echichi ndị a, ha anaghị eyi okpu isiagụ maọbụ okpu agọrọ ndị nze na ọzọ, ha na-afụ naanị ịchafụ"

Kedụ onye kwesịrị ichi nwaanyị echichi?

Nze Ifeanyi sị na ọ bụghị onye okenye ọbụla tozuru ogogo ichi nwaanyị echichi n'ala Igbo.

Ọ sị na ndị na-echi ha echichi bụ Igwe maọbụ Eze, onye ọzọ nwekwara ike ichi ha echichi bụ onyeisi ọha obodo a kpọrọ 'president general'.

Ọ gara n'ihu kọwaa na ọ bụghị naanị n'obodo a mụrụ nwaanyị maọbụ nke di ya ka a na-echi ya echi echi.

"Obodo ọzọ nwereike ichi nwaanyị echichi maọbụrụ na o nwere ihe o meere ha nke zuru ichi ya echichi ahụ."

Ọmụmatụ echichi ndị a gụnyere;

Ezenwaanyị

Nke a bụ echichi a na-echi nwaanyị dịka onye ndu n'obodo ya.

Obodo dịka Anioma na Delta Steeti nwere Ezenwaanyị a na-akpọ Ọmụ Anioma. Ọ bụ ya na-ahụ maka ụmụnwaanyị, ahịa nakwa arụsị ndị obodo.

Ezenwaanyị a (Omu) anaghị alụ di, ọ bụ nwoke ma bụrụkwa nwaanyị.

Iyom (Otu Odu)

Nke a bụ echiche e mere naanị ụmụnwaanyị n'ala Igbo.

Ụmụnwaanyị a na-echi ya bụ ndị nwere agba n'obodo. Ọ dị ka echichi Igbo ọzọ a na-echi ụmụnwoke.

Tupu e chie nwaanyị ọbụla echichi a, ọ na-enwete nkwado n'aka di ya, ụmụnne nakwa ụmụnna ya.

A na-ahụta kaarị echichi Iyom n'obodo dị iche iche n'Anambra Steetị.

Ugoeze

Dịka aha ya siri dị, ọ pụtara 'ugwu' dịịrị onye Eze, ọ bụ echichi a na-echi nakwa aha a na-etu nwunye Igwe maọbụ Eze.

A na-echi ya nwaanyị ọbụla e chiri di ya Eze maọbụ Igwe obodo, ọrụ ya bụ ịhụ maka ọ dị mma ụmụnwaanyị nakwa ụmụaka n'obodo.

Lọlọ

Nke a bụ otu n'ime echichi a na-echi ụmụnwaanyị n'ala Igbo. A na-echi ya nwaanyị nwere bara ọgaranya. Ụfọdụ na-ekwu na ọ bụ echiche e chiri nwaanyị ọbụla e chiri di ya ichie (chief).

E nwekwara echichi ndị ọzọ a na-echigaasị ụmụnwaanyị n'ala Igbo. Ụfọdụ ụmụnwaanyị na-echi echi Chief, ọkachasị n'oge ọgbara ọhụrụ.

Iji maa atụ - na nso nso a, e chiri odeakwụkwọ a ma ama bụ Chimamanda Adichie echichi 'chief' nke a kpọrọ ya 'Odeluwa' n'obodo ya bụ Abba dị n'Anambra steeti.

Echichi ya butere ọtụtụ okwu na soshal midia, ọtụtụ ndị sị na ọ dịghị mma ichi nwaanyị 'chief' n'ala Igbo na ọ bụ naanị ụmụnwoke ka e meere echichi ahụ.

Kedụ usoro e ji echi nwaanyị echichi?

Nze Ifeanyichukwu sị na ọ bụrụ na ọha obodo chọpụta ọrụ nwaanyị ahụ na-arụ n'obodo, ha ga-akpọtụrụ ya ka e chie ya echichi.

Ọ bụrụ na o nwee mmasị, ọ ga-ahọrọ aha echichi ya, ndịisi obodo tụlee ya, ọ dị ha mma ha ga-echi ya echichi ahụ.

Nwaanyị ahụ ga-eme omenala dị n'ichi ya echichi ahụ.

N'ụbọchị ahụ, a ga-akpọku ọha obodo, nwaanyị a ga-ejikere ọfụ ma pụta n'ihu ọha obodo ebe igwe maọbụ onyeisi obodo ga-echi ya echichi.

E chichaa ya echichi ahụ, a ga-enye enye ọdụ enyi, nza, akụpe, mgbanolu, mgbanaka, mgbanụkwụ na ihe ndị ọzọ.

A ga-akọwakwara ya ihe ndị ahụ pụtara tupu e yinye ya n'ahụ ma kpunye okpu ma sị ọha mmadụ tuo ya aha echichi ya.

Aha otutu a na-etu ụmụnwaanyị e chiri echichi dị iche iche dịka aha ha siri chọọ maọbụ ndị chiri siri chọọ.

Ụfọdụ aha otutu ndị a gụnyere; Adaọha, Adaukwu, Osodieme, Odoziobodo, Nneọha, Agunwaanyị, Odoziakụ dgz.

ncG1vNJzZmivp6x7o67CZ5qopV%2BetKO7jpqdoqqZoK5ugpBtaG9vZ2s%3D